نزول فرشتگان (قرآن)قرآن کریم نزول فرشتگان و ملائکه را منحصر به امر و فرمان الهی می داند. ۱ - نزول ملائکه به امر الهینزول ملائکه منحصر به امر الهی است: وما نتنزل الا بامر ربک له... «(پس از تأخير وحی، جبرئیل به پیامبر عرض كرد:) ما جز بفرمان پروردگار تو، نازل نمى شويم آنچه پيش روى ما، و پشت سر ما، و آنچه ميان اين دو مى باشد، همه از آن اوست و پروردگارت هرگز فراموشكار نبوده (و نيست)!» ۱.۱ - شان نزولجمعى از مفسران در شان نزول آیات فوق چنين آورده اند كه چند روزى، وحى قطع شد، و جبرئيل پيك وحى الهى به سراغ پيامبر نيامد، هنگامى كه اين مدت سپرى گشت و جبرئيل بر پيامبر نازل شد، به او فرمود: چرا دير كردى؟ من بسيار مشتاق تو بودم، جبرئيل گفت، من به تو مشتاق ترم! ولى من بنده اى مامورم هنگامى كه مامور شوم مى آيم و هنگامى كه دستور نداشته باشم خوددارى مى كنم. ۱.۲ - آيات از ناحیه خداگرچه براى اين آيات شان نزول خاصى است كه در بالا ذكر شد، ولى اين مانع از آن نخواهد بود كه پيوند و ارتباطى منطقى با آيات گذشته داشته باشد، چرا كه تاكيدى است بر اينكه هر چه جبرئيل در آيات پيشين آورده همه بى كم و كاست از ناحيه خدا است، و چيزى از خود او نيست، نخستين آیه از زبان پيك وحى مى گويد:" ما جز به فرمان پروردگار تو نازل نمى شويم. ۱.۳ - كلام فرشته وحىاين دو آيه نسبت به آيات قبل و بعد از آن به منزله جمله معترضه اند، و سياق اين دو شهادت مى دهد كه كلام در آن، كلام فرشته وحی است، و اما به وحى قرآنى و از ناحيه خداى سبحان، چون نظم آن بدون شک نظمى است قرآنى، و اين نظريه اى است كه روایت وارده به طرق مختلفه از اهل سنت، و به نقل مجمع از ابن عباس آن را تاييد مى كند، و آن روايت اين است كه وقتى جبرئيل در نزول خود تاخير كرد رسول خدا (ص) از او پرسيد چرا دير كردى؟ جبرئيل به وحى الهى گفت" وَ ما نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمْرِ رَبِّكَ ... هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِيًّا". ۲ - پانویس۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۳۶۵، برگرفته از مقاله «نزول فرشتگان». |